vrijdag 7 oktober 2011auteur: Sieta van Keimpema

Week 40 - EMB breidt uit in Spanje

Week 40 - EMB breidt uit in Spanje

Vrijdag 30 september vertrek ik rond 4 uur ’s ochtends richting het Spaanse Gijon voor een vergadering met de nieuwe melkveehoudersorganisatie OPL ( Organización de Productores de Leche). De OPL is een fusie van drie organisaties waar EMB-lid PROLEC ook in is opgegaan. Het nieuwe OPL vertegenwoordigt de overgrote meerderheid (ruim 90%) van de Spaanse melk.
OPL heeft het wat de publiciteit betreft goed voor elkaar omdat ze hulp krijgen van bepaalde massamedia en overheidsinstellingen. Momenteel houdt OPL wekelijks bijeenkomsten in iedere regio van Spanje om de melkveehouders een volmacht (!) te laten ondertekenen waarmee OPL voor deze melkveehouders in de toekomst mag onderhandelen over de melkprijs. Eigenlijk precies zoals we dat in de DDB hebben georganiseerd.
Met de handtekeningen van de melkveehouders wil OPL bovendien een plek in de Spaanse inter-brancheorganisatie voor de melk, waar straks (na de introductie van het nieuwe EU zuivelbeleid) alle besluiten aangaande de melkmarkt gaan vallen.

Van de zes OPL-bestuursleden zijn er twee bekend met de EMB, de andere vier willen graag van EMB-directeur Silvia Däberitz en mij horen wat de standpunten zijn van de EMB en binnen welke kaders we actief zijn, om te bepalen of een EMB-lidmaatschap voor OPL zinvol is. Een belangrijke vergadering dus voor de EMB omdat we de Spaanse melkveehouders graag binnen de EMB willen houden.

Spanje kent een breed scala aan melkveebedrijven: er zijn er met 10 koeien maar ook met 10.000. Melkveebedrijven met 1000 koeien zijn zeker geen uitzondering en in het Noordelijke deel van Spanje zelfs veelvoorkomend. Dat maakt de belangenbehartiging er voor OPL niet gemakkelijker op. Spanje heeft nog 20.000 melkveehouders waarvan 1000 ieder jaar stoppen.
De Spaanse overheid is al vooruit gelopen op de besluitvorming aangaande het Melkpakket en heeft de wet die tot het sluiten van contracten tussen melkveehouders en afnemers verplicht, al klaar liggen. Zodra de EU Commissie een besluit neemt over de inwerkingtreding van het nieuwe zuivelbeleid, gaat de wet al de volgende dag in Spanje in. Of coöperatieve verwerkers ook contracten af moeten sluiten met hun leden, hangt af van de besluitvorming in de EU. Zeker is wel dat coöperaties zonder verwerkende capaciteit contracten af moeten sluiten. In de contracten worden het doel, volume, prijs, aanleveringfrequentie, duur en betalingscondities bepaald. Een contract kan onbegrensd geldig blijven tot één van de partners de samenwerking opzegt.
OPL wil dat de onderhandelingen over de prijs en het volume vastgelegd worden door de media zodat consumenten op de hoogte zijn van de wijze van onderhandelen en het prijsniveau. Ik denk dat de afnemers daar minder enthousiast over zullen zijn.

Spanje kent aangaande zuivel, een aantal problemen waarvan gebrekkige kwaliteit er één is: Danone, met het grootste marktaandeel op de Spaanse toetjesmarkt (aandeel van 80%), vermengt yoghurt met melkpoeder en water, waardoor de kwaliteit slecht is. Maar omdat de Spanjaarden vooral op prijs letten en minder op kwaliteit (aldus retailketen Mercadona, de grootste verkoper van melk), is dit probleem moeilijk aan te pakken omdat de bereidheid bij de bevolking en de zuivelindustrie ontbreekt. Ruim 200 van de kopers van de rauwe melk, zijn tevens verwerkers waarvan Lactalis in Spanje de grootste is met een marktaandeel van 20%. Met 4 andere zuivelverwerkers hebben zij een marktaandeel van 80%.

Na het uitwisselen van specifieke marktinformatie, leggen we uit hoe de EMB de belangenbehartiging voor de melkveehouders in Europa aanpakt, wat onze doelstellingen zijn en onze visie en vertellen we over onze samenwerkingsverbanden met maatschappelijke organisaties. De OPL bestuurders reageren enthousiast en willen ten slotte weten wat een lidmaatschap bij de EMB hun kost (dat valt blijkbaar reuze mee). Tegen 8 uur ’s avonds sluiten we de vergadering af.

De volgende ochtend vertrekken we weer vroeg richting vliegveld. Jammer, want de omgeving van Gijon is prachtig. Maandag verneem ik al van het secretariaat van de OPL, dat onze vergadering succesvol is geweest: OPL laat in Spanje in een persbericht weten dat zij lid worden van de EMB om in Europees verband de belangen van de melkveehouders te verdedigen.

Sieta van Keimpema – voorzitter