dinsdag 6 september 2022auteur: DDB

Derogatie onacceptabel!

Maandag 5 september 2022 werd een zwarte dag voor de Nederlandse melkveehouderij: de derogatie die Nederlandse LNV-ambtenaren met Brusselse ambtenaren overeengekomen zijn, is onacceptabel!

Tegenspraak

De op 5 september gepubliceerde derogatie is volstrekt in tegenspraak met het realiseren van kringlooplandbouw, evenwichtsbemesting, bodemvruchtbaarheid of het bevorderen van organische stof in de bodem. Allemaal zaken waarvan dit Kabinet zegt, dat ze dat willen bevorderen via het beleid.

De Nederlandse bodemvruchtbaarheid en klimatologische omstandigheden, rechtvaardigen een hogere mestgift dan 170 kg per hectare om roofbouw op de bodem te voorkomen (evenwichtsbemesting). Ons lange groeiseizoen en hoge opbrengsten per hectare leveren de sector en de maatschappij zowel kwalitatief als kwantitatief, hoogstaande landbouw-producten op, terwijl het opbrengend vermogen van de bodem op peil blijft.

Voedselproductie

Terwijl landbouwgrond wereldwijd het meest schaarse en elementaire ‘product’ is waarvan we het opbrengend vermogen zouden moeten koesteren om voedselzekerheid zoveel mogelijk te bevorderen, wordt met deze derogatie gekozen voor verarming van de bodem en het verlies van voedselproductie. Het aantal hongerenden in de wereld verdubbelde in drie jaar tijd, aldus de FAO! De afbouw en het verlies van derogatie in Nederland, is in dat licht bekeken, nog meer onvoorstelbaar: voedselprijzen zijn al extreem verhoogd in verband met groeiende schaarste en verminderde opbrengsten.

Kunstmest

Om te voorkomen dat de gewasopbrengsten per hectare zullen afnemen, kan het verlies aan organische mest door de nieuwe derogatie, worden aangevuld met kunstmest. Terwijl voor de productie van kunstmest heel veel gas nodig is, kunstmest meer uitspoeling gevoelig is en een grotere ecologische voetafdruk heeft. Opnieuw volledig in tegenspraak met het gecommuniceerde beleid. Groene kunstmestvervangers worden, ondanks het feit dat hier al jaren op ambtelijk niveau over gebakkeleid wordt in Brussel, nog steeds niet toegelaten.

Wetgeving

En om te voorkomen dat boeren door het verlies van de derogatie in 2026 en het verlies aan inkomsten daardoor, andere – beter renderende - gewassen op hun grond gaan verbouwen dan gras, is LNV van zins nieuwe wetgeving te ontwikkelen waardoor boeren wél geconfronteerd worden met de nadelen van derogatie – zoals de verplichting om gras te telen op 80% van hun gronden - maar niet kunnen kiezen voor eventuele voordelen van vrije gewaskeuze door het verlies van de derogatie. En zonder compensatie vanaf 2026, natuurlijk, want dat zou ‘ongeoorloofde staatssteun’ zijn!

Toekomstperspectief

Van toekomstperspectief – een term waar de minister van LNV maar geen invulling aan kon geven - is binnen de gepresenteerde derogatie, geen sprake. Of de heer Staghouwer, die gisteren zijn ontslag aan de Koning aanbood, dit beleid van boeren uitroken niet langer heeft willen verdedigen weten we niet. Maar dat hij in ieder geval niet opgewassen is geweest tegen de heersende opvattingen die in Den Haag over de landbouw leven. Dit is door het Haagse ambtenarenapparaat op, onder andere het ministerie van LNV, door diverse WOB-verzoeken meer dan duidelijk geworden! En is ook volstrekt helder nu de derogatie voorstellen gepubliceerd zijn. Van mevrouw Schouten – de tijdelijk opvolger van Staghouwer - weten we precies waar ze haar prioriteiten heeft liggen: niet bij de landbouwsector. Carola Schouten had al in Rutte III de derogatie moeten regelen. Mevrouw Schouten traineerde daarnaast ook de uitvoering van de reductie voorstellen die het Landbouwcollectief uitwerkte eind 2019, waardoor de Nederlandse economie al meer dan anderhalf jaar “van het stikstofslot” had kunnen zijn.

Terminate farms

De DDB kreeg via een WOB-verzoek begin dit jaar, een gespreksverslag tussen minister Staghouwer en Eurocommissaris Sinkevičius boven water waarin de Minister van LNV precies aangaf waar de doelen voor het Kabinet liggen: terminate farms – het sluiten van boerenbedrijven. Niet waterkwaliteit, kringlooplandbouw of een betere bodem, maar het sluiten van boerenbedrijven als doel! Dat is feitelijk de agenda die hier wordt uitgevoerd.

Roofbouw

We moeten constateren dat er door het Kabinet Rutte IV, zijn ministers en ambtenaren, opzettelijk roofbouw gepleegd wordt op de agrarische sector, de bodemgesteldheid en de waterkwaliteit. Om die andere agenda van landjepik een impuls te geven.

Deze derogatie is onacceptabel. En daar zullen we als landbouwsector naar moeten handelen.

Bestuur DDB

06 september 2022