zaterdag 19 oktober 2019auteur: Leeuwarder Courant
Een boerenpartij met slagingskans
Een wekelijkse kijk op politiek Den Haag.
In deze aflevering: de BoerBurgerBeweging wil als nieuwe politieke partij de Tweede Kamer in. De kandidatenlijst is bijna klaar.
‘We willen geen LPF- achtige toestanden’
Zelf denken ze dat twee zetels in 2021 haalbaar zijn, maar volgens deskundigen is dat nog aan de zuinige kant. Hoogleraar Caspar van den Berg van Campus Fryslân denkt dat een nieuwe boerenpartij best kan doorgroeien naar vijf of zes zetels. ,,Tenminste, als ze het goed doen.’’ Een beetje naar het model van de Partij voor de Dieren. Sinds 1981 ontbeert Nederland een echte partij voor boeren. De tijd is rijp, denkt initiatiefneemster Caroline van der Plas. Woensdag was de aftrap in Deventer. ‘Haar’ BoerBurgerBeweging is bewust breed van opzet. ,,Wij richten ons ook op de stille meerderheid die je nooit hoort.’’ Op de loonwerkers. En op de gewone burgers van het platteland. En natuurlijk op de boeren, die zich nu zo luid laten horen.
Oprichting van de partij zat al even in de pijplijn. Door de massale protesten komt alles in een stroomversnelling. ,,De tijd haalt ons een beetje in.’’ Binnenkort volgt de officiële registratie als politieke partij. Er wordt koortsachtig gewerkt aan een kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021. Van der Plas: ,,Want ik sluit niet uit dat het kabinet voor die tijd valt’’.
Ex-VVD-raadslid Nynke Koopmans uit Tytsjerk is een van de drijvende krachten. Zij zal absoluut niet zelf naar de Tweede Kamer gaan, meldt ze. ,,Ik bin boer en dat wol ik bliuwe.’’ Volgens Van der Plas kan ze misschien wel lijstduwer worden.
Het leuke van een nieuwe partij zijn de zenuwen die dit oproept bij anderen. De pijn zit vooral bij het CDA en de VVD. Die vrezen verlies van hun boerenachterban. Van der Plas merkt precies hoe het werkt. ,,Ze proberen het wat te downplayen . Ze gaan er lacherig over doen in de media.’’
En iedere keer opnieuw wordt de Boerenpartij van Hendrik Koekoek aangehaald, de man uit Bennekom die zijn hoogtepunt beleefde tijdens de verkiezingen van 1967. Boer Koekoek kwam met zeven zetels in de Tweede Kamer.
Zijn Boerenpartij ontsproot uit een organisatie van vrije boeren die wars waren van door de overheid opgelegde regels. De boeren weigerden mee te betalen aan het Landbouwschap. Aan de conservatief-liberale partij zat een nationalistisch randje. Enkele leden hadden een NSB- of SS-verleden. En dat leidde geregeld tot opstootjes.
Befaamd is een vergadering in februari 1967 in Tropenfauna in Oranjewoud. Tegen elven, zo tekende de Leeuwarder Courant op, nam Koekoek overhaast de kuierlatten. De boerenleider moest zich die avond verantwoorden voor zijn partijprogram. Een dwarse VVD’er uit Langweer citeerde een krantenartikel. ‘Bij het horen van de Leeuwarder Courant trok de heer Koekoek een heel vies gezicht en betoogde dat in die krant 5 procent waarheid stond en de rest leugens’.
Sieg Heil-gebrul zoals in Amsterdam bleef uit, maar tussen Koekoek en de Friezen wilde het niet meer boteren. De plaatselijke brigadier maande de zaal tot kalmte. Koekoek moest de avond overhaast sluiten wegens wanorde. ‘Hij kroop met enkele getrouwen door een raampje onder het toneel en bereikte zo geëscorteerd zijn Mercedes’.
De BoerBurgerBeweging wil hier niet mee vergeleken worden. Van der Plas zegt te streven naar een gedegen kandidatenlijst. ,,We willen geen LPF- of Forum voor Democratie-achtige toestanden.’’ Begin 2020 horen we meer, belooft ze.