dinsdag 10 september 2019auteur: Leeuwarder Courant
‘Vandaag zijn het de varkens en de kippen, morgen de koeien’
Het plan van D66 om de varkens- en pluimveestapel te halveren, valt niet alleen slecht bij deze sectoren. Melkveehouderij en akkerbouw tonen zich solidair.
De Raad van State zette eerder dit jaar een streep door het Nederlandse stikstofbeleid, omdat dat beleid onvoldoende bescherming biedt aan natuurgebieden. Tjeerd de Groot, landbouwwoordvoerder voor D66, kwam gisteren met het plan op de proppen om de intensieve veehouderij te halveren. Voor de partij is het vooral belangrijk dat er genoeg woningbouw bij komt, vanwege de crisis op de woningmarkt.
Het wekt geen verbazing dat de belangenorganisaties voor varkens- en kippenhouders (POV, NOP en NVP) met de meest felle reactie kwamen. ,,De Groot liegt alles aan elkaar, voor eigen politiek gewin in de Randstad.” Verbaasd zijn ze niet over het plan. ,,Het is al veel langer een ‘gewoonte’ van De Groot en enkele aanverwanten om plattelanders de schuld te geven van de milieu-impact van de eigen uitbundige levensstijl.”
Wat de varkens- en pluimveehouderij De Groot vooral kwalijk nemen is dat hij met cijfers goochelt en iedere medewerking aan een betere stikstofmetingen traineert. Hij stelt dat de veehouderij verantwoordelijk is voor 70 procent van de stikstofuitstoot in natuurgebieden. Volgens de belangenorganisaties is dat onjuist. Van de totale stikstofuitstoot komt 40 procent uit de veehouderij en van die 40 procent slaat de helft neer in natuurgebieden.
De stikstofneerslag wordt overigens niet officieel gemeten. D66 is een van de partijen die dat meten niet wil. In het buitenland doet men dat wel, maar mensen als Tjeerd de Groot willen niet weten hoe het werkelijk zit. D66 werkt liever met ‘schattingen’ die naar eigen wensen geïnterpreteerd kunnen worden.”
Ook de belangenorganisaties van melkveehouders en akkerbouwers reageren afwijzend. ,,We zijn solidair met onze collega-varkens- en -kippenboeren”, verklaren Harm Wiegersma (melkveehoudersvakbond) en Teun de Jong (akkerbouwvakbond). ,,Het geeft te denken dat er zo makkelijk over het saneren van sectoren wordt gesproken. Vandaag zijn het de varkens en de kippen, morgen zijn het de koeien en de gewasbeschermingsmiddelen”, aldus het tweetal.
De Groot wil boeren uitkopen, maar volgens Wiegersma beseft hij niet welke enorme bedragen daarmee gemoeid zijn. ,,Het gaat om vele, vele miljarden euro’s. Je moet de waarde van de bedrijven vergoeden, het inkomensverlies van de boeren en de schade voor de aanverwante sectoren.”
De telefoon van Eke Folkerts, voorzitster van de Agrarische Jongeren Friesland, ontplofte bijna nadat het nieuws bekend werd. ,,Er wordt uiterst verbolgen gereageerd. Vooral het feit dat je neergezet wordt als een onbeduidende sector is natuurlijk stuitend. De boer staat aan de basis van heel veel banen in Nederland.”
Eric Douma, varkensboer en vicevoorzitter van LTO Noord, is vooral teleurgesteld. ,,Dit plan is zo nutteloos, omdat het zo polariserend werkt. Het gevolg is dat beide kampen de hakken in het zand zetten, de dialoog mijden en vervolgens niet van hun plek komen. Daar is toch niemand bij gebaat.”
Directeur Hans van der Werf van de Friese Milieufederatie vindt dat er wel degelijk wat met de intensieve veehouderij moet gebeuren, maar, zo betoogt hij, daarmee zijn we er nog niet. ,,We zullen ook ons levenswijze onder de loep moeten nemen. Ik hoop dat het kabinet nu eens met een totaalplan komt, in plaats van voortdurend met pleisters pakken.”
Minister Carola Schouten van Landbouw ergert zich aan de manier waarop D66 het plan naar buiten heeft gebracht. ,,Ik vind het niet chic als je als boer of boerin in de krant moet lezen dat je wel voor een groot deel kan verdwijnen”, zegt zij.
Schouten verbaast zich ook over het plan, omdat een speciale commissie op dit moment nog onderzoek doet naar mogelijke oplossingen voor de stikstofcrisis. Die commissie, onder leiding van oud-minister Johan Remkes (VVD), komt eind deze maand met een eerste plan. ,,Dan breng je niet op deze manier een eigen plan naar buiten”, vindt Schouten.
Ook binnen de coalitie is met afkeuring gereageerd. CDA-Kamerlid Jaco Geurts noemt het D66-plan niet realistisch. ,,Om de hele landbouwsector met één pennenstreek af te schrijven, is niet de oplossing voor de stikstofproblematiek”, zegt hij. Volgens VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff ,,moeten we nu niet net doen of één groep verantwoordelijk is en groepen tegenover elkaar gaan zetten”.