vrijdag 22 februari 2013auteur: sitebeheer
Normvervaging reden uitbuiting boeren door supermarkten
Dat er zo verbijsterd door kopstukken uit landbouworganisaties en de supermarktbranche wordt gereageerd op het rapport van het European Economic and Social Committee (EESC) over het machtsmisbruik door supermarkten jegens boeren, verbaast de DDB (Dutch Dairymen Board) zeer.
De DDB heeft in de ruim zes jaar van haar bestaan, niet anders gedaan dan met onderbouwde feiten aantonen dat de huidige marktwerking niet deugt!
In het messcherpe rapport van het EESC worden precies dezelfde feiten gepresenteerd die de DDB en de EMB al jaren aan de kaak stellen zoals, dat een handjevol detailhandelaren de markt beheerst, prijsvorming en winstmarges ondoorzichtig zijn en er geen sprake is van contractvrijheid door misbruik en concurrentieverstorende praktijken, aldus het rapport.
Dat supermarktwoordvoerders stellen “zich niet te herkennen in de geuite kritiek in het rapport” wordt door het EESC zelf verklaard: “Vroeger kwamen de contractpartijen het volume en de prijs van de te leveren waar en de overige rechten en verplichtingen overeen , waarna de leverancier leverde en de afnemer betaalde. Met de opkomst van de grootwinkelbedrijven is dit model volledig veranderd. Leveranciers krijgen tegenwoordig steeds minder geld voor hun waar, terwijl zij steeds meer moeten betalen of andere tegenprestaties moeten leveren in ruil voor de door de afnemer geboden diensten. Zij die geld zouden moeten krijgen, moeten in plaats daarvan betalen! Het is opmerkelijk dat de grootwinkelbedrijven erin geslaagd zijn dit nieuwe model, dat tegenwoordig alom geaccepteerd is, op te leggen en dat niemand, te beginnen de bevoegde instanties, daar vraagtekens bij plaatst”.
En zoals je van een alcoholist niet kunt verwachten dat hij het alcoholprobleem oplost, kan je van de supermarkten niet verwachten dat zij de normvervaging die in hun keten gemeen goed blijkt te zijn, op kunnen lossen. Hetzelfde geldt echter voor de politici die inmiddels grote boerenorganisaties leiden: tijdens hun politieke loopbaan plaatsen ze al geen vraagtekens bij het onacceptabele misbruik van macht door supermarktketens, laat staan dat ze nu in staat zijn die problemen te herkennen.
Dat Mark Jansen van supermarktkoepel CBL, een royale dosis boter op zijn hoofd heeft ten aanzien van het schokkende gedrag van supermarkten, blijkt uit zijn bewering op Boerderij.nl (21 februari 2013) dat hij de genoemde percentages van leveranciers die het slachtoffer zijn geweest van contractbreuk of eenzijdige kortingen, niet gelooft: de actie van boerenbelangenbehartigers waaronder de DDB, voor het kantoor van Albert Heijn in Zaandam op 14 september j.l. ging precies om dit feit: een ongeoorloofde en eenzijdige korting van 2% ten koste van de producenten en leveranciers. Schering en inslag, constateert het EESC.
Wat het rapport onmiskenbaar bloot legt, is de verkrampte manier waarop mededingingsautoriteiten het begrip “marktwerking” toepassen die producenten boetes opleggen als zij zich bundelen: “op grond van het argument dat er "kartelafspraken" zouden zijn gemaakt”. (…) Mededingingsautoriteiten kijken niet naar de relevante markt om het marktaandeel van een producent te bepalen, stelt het rapport.
Een paar weken geleden maakte het eenzijdige commentaar van NMa topman Van Sinderen al duidelijk dat zijn instantie ver over zijn houdbaarheidsdatum heen is en nauwelijks in de realiteit staat als het om marktwerking gaat.
Maar ook het feit dat ‘supermarktexperts’ als de heer Gerard Rutte, een podium wordt geboden met een onjuist verhaal over gemiste kansen van producenten, terwijl deze direct worden afgestraft met hoge boetes en onevenredig opgelegde regelgeving, maken duidelijk dat het ontbreekt aan adequate kennis bij belangrijke ‘stemmingmakers’.
Het EESC laat er geen twijfel over bestaan welke maatregelen genomen dienen te worden om de ethiek weer in de markt te brengen. Het EESC stelt dat de markt faalt en dat deze situatie zal verergeren als er geen adequate regelgeving komt. Het EESC maakt ook duidelijk welke maatregelen niet werken: “Het (EESC) is van mening dat zelfregulering niet volstaat (…)Gedragscodes zullen het evenwicht in de handelsbetrekkingen niet kunnen herstellen. Vanwege de aard van de misbruikpraktijken is een wettelijk verbod nodig en gerechtvaardigd”.
Wet- en regelgeving. Om de marktwerking te herstellen. De DDB strijdt daar al jaren voor en zal zowel de minister van Economische Zaken de heer Kamp, als de staatssecretaris van Economische Zaken mevrouw Dijksma, oproepen om daadwerkelijk én met spoed stappen te ondernemen om het onacceptabele verval in de marktwerking tussen producenten en grootwinkelbedrijven een halt toe te roepen, te herstellen en de gehele voedselketen transparant te maken. De tijd van pappen en nat houden is ruimschoots overschreden!
De DDB heeft binnen de EMB een prima voorstel ontwikkeld om de marktwerking te herstellen dat door de EMB op 19 februari j.l. met Eurocommissaris Ciolos is besproken.
Naast regulering is kennis van de kostprijs voor de productie van voedsel, essentieel. Op grond van die kennis kan de markt op een eerlijke manier bediend worden en profiteert de consument optimaal. Wat tot nu toe ontbreekt, om die markt te realiseren is politieke wil. Het rapport van de EESC maakt duidelijk dat deze politieke wil er komen moet!